Çocuklarda Motor Gelişim Evreleri-motor gelişim

İşleyen Demir Pas Tutmaz

Hayatımızı sağlıklı bir şekilde sürdürebilmemiz, en basitinden en ağırına kadar günlük işlerimizi yapabilmemiz motor becerilerimizin gerektiği gibi gelişmiş olmasına bağlıdır. Bu gelişim normalde 0-6 yaş arasında büyük ölçüde tamamlanır gelişmesi günlük aktivitelerimizle ömür boyu sürer. Motor gelişim, için “İşleyen demir pas tutmaz” deyimi buna işaret olsa gerek. Çünkü vücudun kas gelişimi yapılan hareketlerle olgunlaşır. Bu bakımdan günlük işlerimizin yanında spor yapma alışkanlığı kazanan çocuklar ve yetişkinler bu sorunu çözmüş olurlar.

 Zihnin, kasların ve duyu organlarının bir arada çalıştığı gelişim süreci temelde 2 kola ayrılır. İnce ve kaba motor gelişimi olarak adlandırılan bu dönemler, miniklerin sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesi açısından çok önemlidir.

Motor gelişim özelliklerinden biri de bebeklerin bedensel açıdan güçlenmesinde yardımcı olmasıdır. Gerek bebeklerin gerekse çocukların zihinsel ve bedensel açıdan bağımsız hareket edebilmesi kas gelişiminin başarılı bir şekilde tamamlanmasına katkıda bulunur.

Bebeklerde ve çocuklarda motor gelişimi, vücudun istemli olarak hareket etmesini sağlar. Duyu organlarının kullanımı, el ve göz koordinasyonunun sağlanması ve merkezî sinir sisteminin çevreye tepki göstermesi gibi pek çok unsur gelişim sürecinin önemini yansıtır.. 

İNCE VE KABA MOTOR BECERİLERİ

İnce ve kaba motor gelişimi, özellikle çocuklarda çalıştırılan vücut kas gruplarıyla ilişkilidir. Başını kaldırma, objeleri kavrama, çatal ve kaşık tutma gibi aktivitelerle başlayan bu yetenekler için farklı kas grupları bir arada çalışır. İnce motor beceriler çoğunlukla el kaslarının gelişimini kapsar. El kasları ve zihin arasında koordinasyon sağlamayı ifade eden bu hareketler, küçüklerin motor gelişim süreçleri için önemlidir.

Bebeklerin ve çocukların günlük fiziksel hareketlerini kolayca yapabilmeleri açısından kaba diğer bir deyişle kalın motor becerilerinin gelişmesi gerekir. Emekleme, zıplama, yürüme gibi aktiviteleri yapabilmek vücuttaki büyük kas gruplarının eş güdümüne (koordinasyonuna) bağlıdır. Büyük kas gruplarının harekete geçme sürecine “ kaba motor gelişimi” denir.

İNCE VE KALIN MOTOR BECERİLERİNİN GELİŞİMİ.   

Nasıl da neşeliler

9-12 Aylık Bebeklerde İnce Motor Beceriler

 Küçük, lokmalık yiyeceklerin elle tutularak ağza götürülmesi

 Kitap sayfalarının çevrilmesi.

 Küçük objelerin kutularına konması.

 Nesnelerin işaret parmağı ve başparmak arasında sıkıştırılarak tutulmas.

 Baskın el tercihinin fark edilmeye başlanması.

İnce motor gelişimi, vücudun küçük kas gruplarını harekete geçirerek yapılan eylemleri kapsar. Bu beceriler, özellikle ellerin ve parmakların aktif bir şekilde kullanılması ile gelişir. Söz konusu gelişim süreci özellikle 2 yaşından itibaren hızlanır. İnce motor gelişiminin başarılı bir şekilde tamamlanabilmesi için çocuğunuzun ellerini ve parmaklarını kullanarak gündelik işleri kendisinin yapmasına izin vermeniz gerekir. Yazı yazmak, resim yapmak,  giysilerini giyip çıkartmak, düğmelerini iliklemek gibi faaliyet ince motor becerilerine dâhildir.  Ebeveynler bebeklerin bunları  sorunsuz bir şekilde yapabilmesi için ince kasların gelişimine gerekli özeni göstermeleri onları teşvik etmeleri önemlidir.

Çocuklar bu işlerini yapmakta zorlanıp nazlansalar bile annelerin bir şekilde onları motive etmeleri onların el ve parmak kaslarını yönetebilme becerisi kazanabilmeleri açısından        gereklidir.   

Keyifler Yerinde

Kaba veya diğer bir deyişle kalın motor becerileri, vücudun büyük kas gruplarıyla yapılan hareketlerin tümü olarak tanımlanır. Kolları, bacakları, ayakları kısacası bütün vücudu kullanarak yapacakları ( emekleme, koşma, zıplama ) gibi aktiviteler kaba motor gelişimi sürecine aittir ve bebeklerde “kaba motor gelişimi”  “bedensel gelişim” gibi pek çok etkinlik ile ilişkilidir.

Bu konudaki başarı ise pratik ve tekrar yapmaya bağlıdır. Aynı hareketi birden fazla kez tekrarlamak kalın motor gelişimine oldukça büyük ölçüde yardımcı olur. Kaba ve ince motor gelişimi ile ilgili oyunlar, çocukların eğlenirken beceri kazanmasına yardımcı olur. Boyama, resim çizme, saklambaç oynama gibi pek çok etkinlik çocukların motor gelişimi için gereklidir. Bu aktiviteler çocukların hem fiziksel hem de zihinsel açıdan gelişimlerini hızlandırır. Çocuğun bu noktada annesinin desteğine ihtiyacı vardır. Çocuklarda motor gelişim geriliği, hem fiziksel hem de zihinsel anlamda kendi yaş grubuna uygun aktiviteleri yapıp yapamadığı gözlemlenerek tespit edilir.

Korkma! Bir şey olmaz.